شیوه ­نامه و دستورالعمل تدوین مقاله نشریه هفت­ شهر 

 

 

1.تعریف

 

مقاله علمی نوشته ­ای است که:

• نشان ­دهنده نظر نویسنده در موضوع علمی خاص و معین بوده و نتیجه کار اصیل پژوهشی نویسنده باشد؛
• مبتنی بر روش ­شناسی علمی مستحکم و قابل دفاع باشد؛
• صریح و روشن و به زبان علمی و به لحن تحلیلی و غیر خطابی نوشته شده باشد.

 

2. ساختار مقاله ارسالی

مقاله ­های دریافتی توسط نشریه هفت ­شهر شامل این اجزا خواهد بود:

الف.عنوان

ب.چکیده و کلیدواژه

ج.مقدمه

د.متن

ه.نتیجه

و.کتاب ­نامه

ز.پیوست

 

الف. عنوان

در عنوان مهم­ترین مشخصات کتاب­ نامه­ ای مقاله به ترتیب زیر آورده می ­شود:

• نام اصلی و فرعی مقاله
• نام و نام خانوادگی نویسنده
• رشته تحصیلی و مدرک نویسنده (اگر مقاله چند نویسنده داشته باشد، این اطلاعات برای هر نویسنده باید به صورت جداگانه ذیل نام نویسنده آورده شود)
• حرفه و سمت و محل کار نویسنده (اگر مقاله چند نویسنده داشته باشد، این اطلاعات برای هر نویسنده باید به صورت جداگانه ذیل نام نویسنده آورده شود)
• نشانی نویسنده
• ارتباط مقاله با پایان­ نامه­ های دانشگاهی یا طرح ­های پژوهشی دانشگاه­ ها و پژوهشگاه ­ها
• رایانامه نویسندگان (در صورت تمایل)

 

ب. چکیده و کلیدواژه

چکیده و کلیدواژه دو بخش مستقل و موازی با محتوای مقاله است که برای بازیابی مقاله در سامانه ­های دستی یا رایانه ­ای و سهولت دسترس و انتخاب پژوهشگران و خوانندگان مقاله تهیه می ­شوند.

• چکیده متنی است کوتاه (حداکثر سیصد کلمه) که با دقت و صراحت و عاری از تکلف و با کمترین واژه، همه این اطلاعات را درباره مقاله به دست دهد:
• زمینه و موضوع
• مسئله یا هدف و پرسش
• روش ­شناسی
• یافته ­ها
• کلیدواژه شامل پنج تا هفت واژه اصلی است که جایگاه مقاله را در یکی از رده ­بندی­ های علمی روشن می ­کند و بر حسب مورد برگرفته از اطلاعات زیر است:
• زمینه مقاله (عمومی، خاص، خاص ­تر)
• موضوع (عمومی، خاص، خاص ­تر)
• روش ­شناسی
• یافته ­ها
• همه کلیدواژه ­ها باید در چکیده مقاله به کار روند و هیچ کلیدواژه ­ای جز آن ­ها در چکیده نباشد.

ج.مقدمه

مقدمه بخشی است از مقاله برای روشن کردن همه یا بخشی از این موارد:

• طرح موضوع
• اهمیت موضوع
• ضرورت موضوع
• هدف
• روش تحقیق
• پرسش یا فرضیه
• محدوده و محدودیت ­های تحقیق
• پیشینه تحقیق

 

د.متن مقاله

متن مقاله بخش اصلی آن است که متناسب با موضوع تحقیق و دیدگاه محقق تدوین می ­شود و حسب مورد شامل این اجزاست:

• مرور و تحلیل نظریه ­ها برپایه مستندات (در مقاله­ های نظری)
• عرضه و تحلیل مشاهدات برپایه مستندات (در موردپژوهی ­ها و مقاله های مبتنی بر تجربه)
• شرح و بسط نظریه ­ها و مشاهدات و سپس استنباط و استنتاج از آن­ها
• پردازش (تحلیل و تفسیر نتیجه ­ها)

مقاله علمی مبتنی بر منابعی است که نقل آن­ها معمولا در مقاله ضرورت می ­یابد. انواع نقل­ قول­ ها در مقاله عبارت است از:

1. آوردن عین نقل قول برای اثبات حکمی (به این شیوه نقل قول مستقیم می­ گویند)
2. آوردن مضمون یا «نقل به عبارت» برای استدلال: در این نوع باید ضمن رعایت امانت فقط مهم­ترین نکات مرتبط با موضوع مقاله ذکر شود (به این شیوه نقل قول غیر مستقیم می ­گویند)

نکات مرتبط با نقل ­قول:

• نقل قول مستقیم را فقط در حد ضرورت باید به کار برد. جایی که عین بیان نویسنده اصلی در روشن کردن موضوع مقاله کمکی نمی­ کند، باید از نقل قول غیر مستقیم استفاده کرد. افراط در نقل­ قول مستقیم انسجام محتوا و سخن را تهدید می­ کند.
• نقل قول مستقیمی که کوتاه ­تر از سه سطر باشد، درون علامت نقل­ قول « » قرار می ­گیرد.
• نقل­ قول مستقیمی که کوتاه ­تر از سه سطر باشد، در بند مجزایی متمایز از سخن نویسنده قرار می­ گیرد (معمولا به صورت «اشپون کوتاه»). در این صورت نیازی به علامت نقل­ قول نیست.
• نقل ­قول غیرمستقیم نشانه لازم ندارد و تنها باید در اولین فراز مناسب منبع یا مرجع آن را معرفی کرد.
• جملات مهمی مانند بندهای قانونی و احادیث و اشعار که به صورت مستقیم به کار می­ روند، اگرچه کوتاه باشند، در بند مستقل (مانند نقل ­قول مستقیم طولانی) قرار می­ گیرند.
• اضافات نویسنده (توضیح و تصحیح و ...) بر نقل ­قول مستقیم را درون قلاب[] می­ آورند.
• ارجاعات درون­ متنی مربوط به منابع، در متن و داخل پرانتز، شامل نام خانوادگی نویسنده، سال انتشار و شماره صفحه، پس از نقل مطلب می­ آید.

    ه.جمع ­بندی و نتیجه ­گیری

جمع ­بندی بخشی از مقاله است که شامل موارد زیر می­ باشد:

• خلاصه اهم مطالب
• یافته­ ها
• نظر نویسنده درباره موضوع مقاله
• نتیجه

و. کتاب­نامه

کتاب ­نامه شامل همه منبع ­ها و مرجع ­ها و مأخذهایی است که نویسنده برای نوشتن مقاله استفاده کرده است؛ شامل کتاب، مقاله، سند مکتوب و مصور و شفاهی، صفحه اینترنتی و مانند آن­ هاست. روش ارجاع دهی APA در مقالات قابل قبول است که به شیوه زیر و بر اساس ردیف الفبایی تهیه می­ شود:

 

به طور کلی، ساختار کلی استناد دهی به روش APA از روش زیر تبعیت می­کند.

لیکن، ارجاعات درون متن و انتهای متن، جزئیاتی را در بر می­گیرد که به شرح زیر است.

1) قواعد استناد درون متن

• برای استناد دهی درون متنی به یک مقاله مجله به ترتیب، نام خانوادگی نویسنده، ویرگول، سال انتشار، ویرگول، حرف ص، نقطه و شماره صفحه در داخل پرانتز ذکر می­شود.

مانند: (مرادی، 1389، ص. 78).

• لیکن در مورد منابعی که از اینترنت بازیابی می­شوند نیازی به ذکر شماره صفحه نیست. ذکر نام پدیدآورنده و تاریخ انتشار اثر کفایت می­کند.
• مانند: (وزارت علوم تحقیقات و فناوری، 1391).
• در صورتیکه تاریخ انتشار اثر در اینترنت وجود نداشت از کلمه بی تا استفاده می­شود.

مانند: (وزارت علوم تحقیقات و فناوری، بی تا).

• اگر تعداد مؤلفان بیش از سه نفر باشند، تنها نام خانوادگی نویسنده اول ذکر شده و از عبارت "و دیگران" استفاده می‌شود.

مانند: (مرادی و دیگران، 1389. 75). (فرشادی،1364، ص ص. 33-40).

• اگر به بیش از یک منبع در متن ارجاع داده شود اسامی و سال انتشار با نقطه ویرگول از هم جدا می‌شوند.

مانند: (مرادی، 1389، ص.39؛ عابدی و دیگران، 1365، ص.49).

• اگر به چند اثر یک نویسنده ارجاع داده می‌شود، بعد از ذکر نویسنده و سال انتشار، دیگر سال‌ها با نقطه ویرگول از هم متمایز می‌شوند، مانند: (باکلند، 1967؛ 1978؛ 1988).
• برای کتابهایی که به فارسی ترجمه شده­اند، نام مترجم به عنوان استناد درون متنی ذکر نمی­شود و فقط نام خانوادگی نویسنده اصلی همراه با تاریخ انتشار اثر در داخل کشور خواهد آمد.
• مانند: (ویکری، 1379، ص. 79).
• اگر به یک منبع چند بار استناد داده می‌شود، لازم است هر بار نام نویسنده و سال انتشار ذکر گردد و از عبارت "همان" استفاده نشود. لازم به ذکر است که حتماً مشخصات کامل هر منبعی که در داخل متن بدان ارجاع داده شد  باید در فهرست منابع، آورده شود.
• مطالبی که از طریق مکالمات تلفنی و پست الکترونیکی مبادله می­شود، در فهرست منابع درج نخواهد شد؛ زیرا این منابع غیرقابل بازیابی توسط سایر افراد هستند. برای این منظور تنها از ارجاع درون متنی استفاده می­شود. مانند:

M. Burton (personal communication, August 1, 2009)

رحمت اله فتاحی (ارتباط شخصی، آبان 2، 1390)

2) استناد به کتاب

برای استناد دهی به کتاب، در بخش فهرست منابع به صورت زیر عمل شود:

کتاب انگلیسی (یک نویسنده):

Gorman, J. M. (1996). The new psychiatry: The essential guide to state-of-the-art therapy,

medication and emotional health. New York: St. Martin’s Press.

کتاب فارسی:

کامکاری، کامبیز (1388).  توصیف آماری. تهران: انتشارات بال.

کتاب انگلیسی (بیش از دو نویسنده):

Murphy, M. A., Lai, D., & Sookraj, D. (1997). Evaluation of the neighborhood (congregate) meal program: Final report. Kelowna, BC: Kelowna Home Support Society.

کتاب فارسی (بیش از دو نویسنده):

کوکبی، احمد، رضایی، سعید و محمدی، مهدی (1390). درآمدی بر مفاهیم اساسی مطالعه. تهران: چاپار.

کتاب ویرایش شده:

اگر کتابی نسخه اصلاح شده با ویراست دوم و بعدی داشته باشد به شکل زیر نوشته می‌شود:

مرادی، نورالله. (1383).مرجع شناسی عمومی. ویراست دوم. تهران: سمت.

کتاب مجموعه مقالات:

مثال انگلیسی:

Lindgren, H. C. (2001). Stereotyping. In The Corsini encyclopedia of psychology and behavioral science (Vol. 4, pp. 1617-1618). New York, NY: Wiley.

مثال فارسی:

 نوروزی چاکلی، عبدالرضا(1384).جامعه اطلاعاتی و جهانی شدن. در محسن حاجی زین العابدینی(ویراستار)، مجموعه مقالات همایشهای انجمن کتابداری و اطلاع­رسانی ایران(ص ص.121-153). تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

کتاب بدون نویسنده:

Merriam-Webster's collegiate dictionary (1993). Springfield, MA: Merriam-Webster.

3) استناد به پایان نامه و طرح پژوهشی

به منظور استناد دهی در بخش فهرست منابع به پایان نامه­ها و طرح­های تحقیقاتی به صورت زیر عمل می­شود:

پایان نامه:

 ذوقدار مقدم، رضا. (1381). نقش نماهای گفتمان و کارکرد آنها در زبان فارسی معاصر. پایان نامه دکترا. گروه ادبیات فارسی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه اصفهان.

.طرح پژوهشی:

عموزاده، محمد. (1387). مبانی نظری میان رشته‌ای­ها در حوزه علوم انسانی و موقعیت کنونی آنها در بعضی از دانشگاه‌های معتبر جهان. طرح پژوهشی درون دانشگاهی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه اصفهان.

4) استناد به مقالات مجلات

مقاله با یک نویسنده:

مثال انگلیسی:

Rutherford, B. J. (2006). Reading disability and hemispheric interaction on a lexical decision task. Brain and Cognition, 60, 55-63

مثال فارسی:

سامانیان، مصیب (1378). تحلیل رفتار اطلاع یابی پزشکان مسجد سلیمان. فصلنامه کتاب، 2(38)، 100-99

مقاله با دو نویسنده:

حری، عباس، و شاهبداغی، اعظم(1383). استناد در آثار علمی: چاله­ها و چالشها. مجله روان شناسی و علوم تربیتی، 34(2)، 65-96.

مقاله بیش از دو نویسنده:

Rush, K. L., Waldrop, S., Mitchell, C., & Dyches, C. (2005). The RN-BSN distance education experience: From educational limbo to more than an elusive degree. Journal of Professional Nursing, 21, 283-292

مقاله بر گرفته از مجله الکترونیکی آنلاین (پیوسته):

مثال انگلیسی:

Wells, P. (2009, July 28). Our universities can be smarter. Maclean's . Retrieved from http://www2.macleans.ca

مثال فارسی:

گزنی، علی( 1379، 3 مهر). طراحی سیستمهای بازیابی اطلاعات بهینه در نرم افزارهای کتابخانه­ای و اطلاع رسانی. علوم اطلاع رسانی، 16( 1-2). بازیابی شده در 3/7/1385، از  http://www.irandoc.ac.ir/ETELA-ART/16/16127ab

5) استناد به منابع اینترنتی

گزارش­های آنلاین:

Shields, M., & Wilkins, K. (2006). Findings from the 2005 National Survey of the Work and Health of Nurses (Report No. 83-003-XPE). Retrieved from Canadian Institute for Health Information website: http://secure.cihi.ca/cihiweb/products /NHSRep06_ENG.pdf

مدخل ویکی:

ویکی­ها، صفحات وب مشارکتی هستند که هرکسی می تواند نسبت به ویرایش محتوای آنها در صورت دارا بودن شناسه کاربری و کلمه عبور، اقدام نماید. در صورتیکه تاریخ انتشار مطلب مشخص نبود از (n.d)  به معنی بدون تاریخ و در مورد منابع فارسی از (بی تا) استفاده می شود.

Deferred compensation. (n.d.). In Family business wiki. Retrieved October 8, 2009, from http://www.familybusinesswiki.org/Deferred+compensation.

فیلمهای آنلاین:

Norton, R. (2006, November 4). How to train a cat to operate a light switch [Video file]. Retrieved from http://www.youtube.com/watch?v=Vja83KLQXZs

یادداشت وبلاگ:

Kiume, S. (2007, August 17). Loneliness isn't good [Web log message]. Retrieved from http://psychcentral.com/blog/archives/2007/08/17/loneliness-isnt-good/

شکرالهی، سیدرضا (1389، آذر 5). چند و چون تاثیرپذیری حافظ از مولانا [یادداشت وبلاگ]. بازیابی شده ازhttp://www.khabgard.com/?id=1192234207

6) مشخصات منبع ثانوی

در مقاله‌های پژوهشی حتی المقدور از منابع ثانوی و واژه به نقل از استفاده نمی‌شود، در صورت اجبار به شکل زیر اقدام گردد.

(عموزاده، 1383 به نقل از چامسکی 1996).

استفاده از نام خانوادگی نویسنده بصورت (حق‌شناس، a1377) و یا (حق‌شناس، b1377) مواقعی انجام می‌گیرد که چند اثر یک نویسنده در یک سال انتشار یافته باشد.

استناد به یادداشت­های کلاسی

در این مورد باید به یادداشتهای کلاسی باید به اطلاعاتی که فرد شرکت کننده در سر کلاس یا یک سخنرانی نگاشته شده استناد داده شود. نام خانوادگی و نام نویسنده، سال نگارش یادداشت، عنوان درس، عنوان دستنامه یا یادداشت کلاسی درون کروشه بعد از عنوان درس قرار میگیرد، ذکر نام گروه، دانشگاه، شهر و کشور.

Woodworth, M. (2006). Psychopaths [Class handout]. Department of Psychology, University of British Columbia Okanagan, Kelowna, Canada.

 

 

ز.  پیوست

اسنادی مانند آمار، گزارش­ های آزمایشگاهی، نقشه و تصویر که مستقیماً در بیان مقصود نویسنده مقاله کاربرد ندارند، ولی برای اثبات صحت آن لازم ­اند، در پیوست عرضه می­ شوند.

 

3. ویژگی­ های کمّی مقاله ارسالی

• مقاله ارسالی در نرم­ افزار  Microsoft Office Word تهیه شده باشد و در حدود شش ­هزار کلمه یا بیست صفحه حروف­ نگاری شده متعارف به صورت یک ستونی باشد. اندازه صفحات برابر A4 و حدود بالا، پایین، چپ و راست صفحات به ترتیب برابر با 2 ، 5/2 ، 2 و 2 سانتی‌متر انتخاب شود.
• شماره و ماخذ عکس‌ها، نگاره‌ها و غیره به ترتیبی که در متن به آن اشاره می‌شود در ذیل آنها قید گردد.
  
• فایل اصلی مقاله باید بدون نام نویسنده/نویسندگان ارسال شده و مشخصات نویسنده/نویسندگان به صورت مجزا در فایل جداگانه ای ارسال گردد. همچنین می بایست فایل تصویری تمام عکس ها، نگاره و جداول خارج از Word نیز در پوشه فشرده ای به صورت جداگانه ارائه گردد.
• اندازه و نوع قلم‌ها بایستی مطابق جدول ذیل تنظیم شوند:

 

 

 4. نکات مهم

• چنانچه مقاله‌ای خارج از ضوابط راهنمای تهیه نوشتارهای علمی نشریه به طریق مزبور باشد، قبل از ارایه به هیئت تحریریه و داوران به نویسنده برگشت داده خواهد شد.
• چنانچه مقاله‌ دارای چند نویسنده باشد، ارایه مقاله و تمام مکاتبات باید توسط نویسنده اول انجام شود. در غیر این صورت، نویسندگان می‌بایست کتباً یک نفر را به عنوان نماینده جهت ارایه مقاله و انجام مکاتبات به دفتر نشریه معرفی نمایند. 
• مقاله ارسالی در نشریه و یا همایش دیگری چاپ یا ارائه نشده باشد.
• مقالات ارسالی در فضای اینترنت منتشر نشده باشند.
• تأیید نهایی نوشتارها برای چاپ در نشریه پس از نظرات داوران با هیئت تحریریه نشریه است.
• صحت نوشتارهای علمی با نویسنده/ نویسندگان است.
• چاپ نوشتارهای نشریه هفت­شهر بدون ذکر مأخذ در نشریه‌های دیگر ممنوع می‌باشد.